Felipe IV sinh ra ở Valladolid, là con trưởng của Felipe III và Margaret của Áo. Năm 1615, khi mới 10 tuổi, Philip đã kết hôn với Elisabeth của Pháp 13 tuổi, mặc dù mối quan hệ này dường như không gần gũi; một số người thậm chí còn cho rằng Olivares, bộ trưởng chủ chốt của ông, sau đó đã cố tình giữ hai người cách xa nhau để duy trì ảnh hưởng của mình, thay vào đó khuyến khích Philip lấy tình nhân.[1] Philip có bảy đứa con bởi Elisabeth, chỉ có một người con trai, Balthasar Charles, người qua đời ở tuổi mười sáu vào năm 1646. Cái chết của con trai ông đã gây sốc sâu sắc cho nhà vua, người dường như là một người cha tốt theo tiêu chuẩn thời đó. Elisabeth đã có thể âm mưu với các quý tộc Tây Ban Nha khác để loại bỏ Olivares khỏi triều đình vào năm 1643, và trong một thời gian ngắn, bà đã có ảnh hưởng đáng kể đối với Philip; tuy nhiên, đến lúc chết, bà không được ủng hộ, theo sau sự điều khiển của người kế vị Olivares, Luis de Haro.[1]